Još je grčki univerzalni naučnik Arhimed oko 250. godine p.n.e prepoznao potencijal navoja. Njegov „Arhimedov vijak“ nije služio kao spojni element, već kao sredstvo za prenos vode – vijugava cev koja se okretanjem koristila za podizanje vode. To se i danas koristi u pumpama. No ideja da se dva čvrsta elementa trajno i snažno povežu spiralnim pokretom je tada rođena. Godinama su majstori usavršavali spojeve metala i drveta, koristeći jednostavne zavrtnje – ali njihova proizvodnja je bila mukotrpna, skupa i veoma netačna. Svaki zavrtanj je bio jedinstven. Kompatibilnost? Nepostojeća.
Standardizacija
U doba tehničkog zamaha na scenu stupa Henry Maudslay. Kovač i mašinovođa po zanimanju, postao je poznat po prvom industrijski primenljivom strugu za izradu navoja sa konstantnom preciznošću. Modslej je projektovao mašinu sa poprečnim hodom i navojnom osovinom – mehanizmima koji su omogućavali da se alat za sečenje precizno vodi duž ose radnog predmeta. Rezultat: šrafovi sa standardizovanim navojima – mogli su se proizvoditi serijski i zamenjivati.
WEB KATALOG: Vijci za metal
(Autor: Marijana Simic, )
